Van PMO naar PIO:

medewerker neemt zelf regie over duurzame inzetbaarheid

(en het levert nog geld op ook)

Werkgevers zijn verplicht hun werknemers een PMO aan te bieden, een periodiek medisch onderzoek. Maar zo'n onderzoek is duur, en het zet medewerkers niet altijd aan tot actie. Nu is er een alternatief: een Preventief Inzetbaarheids Onderzoek (PIO). Het grote voordeel: dat stimuleert de medewerker om zelf de regie te nemen over zijn duurzame inzetbaarheid.

De bestuursvoorzitter zit aan een tafel, haar handen en voeten verbonden met stalen platen. De elektroden op haar voorhoofd meten de hersenactiviteit, en een oxymeter aan haar vinger het zuurstofgehalte in haar bloed. Dat duurt welgeteld 122 seconden. Dan is het onderzoek voorbij, en zijn alle benodigde gegevens verzameld.

Een paar minuten later volgt de bespreking van de uitkomsten. In het geval van die bestuursvoorzitter wezen alle biomarkers op een goede lichamelijke gesteldheid. Maar tegelijk registreerde de apparatuur dat haar lichaam enigszins was verzuurd, en dat was een gevolg van een gebrekkige mentale fitheid. Het bleek dat de vrouw een meer dan gemiddelde hersteltijd nodig had om weer in balans te komen, en die hersteltijd kreeg ze niet.

In het aansluitende gesprek bleek waarom. Ze was een buitengewoon ondernemende, innovatieve bestuurder – maar ze werkte in een organisatie die juist conservatief was. Dat kostte haar veel energie. Vergelijk het met een hardloper die continu tempo terug moet nemen om zich aan te passen aan zijn hardloopmaatje. Daar kwam nog bij dat de functie haar ook weinig energie opleverde. Dus was de conclusie duidelijk: hier was geen sprake van een ideale match.

Duurzame inzetbaarheid

Zie hier het voordeel van een Preventief Inzetbaarheids Onderzoek (PIO). Het geeft niet alleen een beeld van de lichamelijke factoren die bijdragen aan de duurzame inzetbaarheid, maar ook van mentale factoren. Zo onderscheidt de apparatuur honderden soorten zweet, die iets zeggen over het stressniveau. En de elektroden op het voorhoofd geven onder andere informatie over de hersengebieden die worden geassocieerd met slaapkwaliteit.

Ten slotte meet het systeem de zogenoemde hartvariabiliteit, en die is weer bepalend voor de balans in ons zenuwstelsel. Of liever gezegd: de balans tussen de verschillende soorten zenuwstelsels. Wij hebben er namelijk twee, voor het gemak aan te duiden als de rem en het gaspedaal. In veel gevallen is die rem onderontwikkeld, en houden mensen juist het gaspedaal ingedrukt. Kijk bijvoorbeeld naar de bovengenoemde bestuursvoorzitter.  

Regie

Toch zijn er ook mensen bij wie juist de rem domineert. Bijvoorbeeld een oudere leerkracht op een basisschool. Die kampte met een gebrek aan energie en een structurele vermoeidheid. In het gesprek met de inzetbaarheidsexperts bekende hij dat hij nog 14 jaar moest tot zijn pensioen, maar dat hij echt niet wist hoe hij die tijd moest overbruggen. Ook die man scoorde tijdens de test niet hoog op mentale weerbaarheid, maar voor hem werd het juist tijd om het gaspedaal in te drukken.

Een PIO stimuleert mensen om dat ook te doen, om zelf de regie te nemen over hun duurzame inzetbaarheid. Want ten eerste is de test confronterend, in de positieve betekenis van het woord. Mensen kunnen niet om de resultaten heen. Bovendien worden die resultaten toegelicht met behulp van motivational interviewing. De inzetbaarheidsexpert wijst niet alleen op de negatieve uitkomsten, maar ook op de positieve. En hij motiveert de deelnemers om zelf oplossingen aan te dragen, om de regie te nemen. Dat geeft mensen een prettig gevoel, het gevoel dat ze grip hebben op hun duurzame inzetbaarheid.

Voedingsadviezen

Toch geven inzetbaarheidsexperts na afloop ook gerichte adviezen, bijvoorbeeld op het gebied van voeding. En die adviezen liggen soms niet voor de hand. Natuurlijk, iemand met flink overgewicht zou kunnen minderen met chocola in slagroomtaart, maar wat te denken van de marathonloper die juist heel verantwoord at? Ook uit diens test bleek dat zijn lichaam sterk was verzuurd, en dat was een teken dat hij te veel van dat lichaam vroeg. Dat kwam niet alleen door zijn zware trainingsschema, maar ook door het bijbehorende voedingspatroon. Want de tomaten en paprika’s die hij in ruime mate at, zijn voor de meeste mensen erg goed – maar voor iemand met zijn fysiologische kenmerken juist niet. En dus kreeg hij het advies om zijn dieet te wijzigen. Zo blijkt maar weer, advies over duurzame inzetbaarheid is altijd maatwerk.

De resultaten zijn veelbelovend. Dat bleek uit de PIO's die eerder zijn gehouden onder medewerkers bij diverse organisaties. Circa 20% van hen is beter gaan slapen, 14% is veerkrachtiger geworden en ruim 11% heeft meer energie gekregen. Dit vertaalt zich uiteraard in een hogere productiviteit en een hogere omzet. Dat was bijvoorbeeld te zien bij een MKB-bedrijf waar 74 medewerkers deelnamen. Hier bedroeg die opbrengst bijna € 12.900. Ook voor grote organisaties valt dit financiële resultaat inzichtelijk te maken.

Greg Kalfus en Wilma Wouters zijn de oprichters van Barabaz. Dit artikel is in samenwerking met Barabaz tot stand gekomen