De accountant maakt zich zorgen, en dat is te begrijpen. Want jarenlang verzorgde hij voor zijn klanten de boekhouding en de jaarverslagen, maar nu is daar steeds minder vraag naar. De markt wordt immers overspoeld met allerlei handige boekhoudprogramma's. En die klanten… die kunnen nu heel veel zelf. Dus het verdienmodel en de toegevoegde waarde van die accountant staan onder druk.

Het is een van de verhalen uit de praktijk van advies- en trainingsbureau Optimaal Talent, en het verhaal kent een happy end. Want trainer Stephen Steijger besefte meteen dat hier kansen lagen voor een succesvolle koerswijziging. “Kijk naar wat die accountant de afgelopen twintig jaar heeft opgebouwd: een schat aan ervaring. Hij heeft een kijkje in de keuken gekregen van tientallen bedrijven, en hij weet precies wat er wel en niet werkt. Bovendien zit hij bovenop alle veranderingen in de financiële wetgeving: nieuwe regelingen op het gebied van maatschappen, pensioenen en natuurlijk belastingen. Weinig ondernemers die zich daar graag in verdiepen. En dus is zo'n accountant in potentie een ideale businesscoach.”

Proactief

Het verhaal illustreert de filosofie van Optimaal Talent. Een filosofie die ook doorklinkt in de trainingen, coaching, en bedrijfsadvisering: kijk vooruit en stel je proactief op. “Vroeger lag een mensenleven min of meer vast”, zegt broer en collega-trainer Viktor Steijger. “Eerst twintig jaar leren, dan veertig jaar werken en ten slotte kun je met pensioen. Maar tegenwoordig luidt het motto: een leven lang leren. Logisch, want de veranderingen gaan in 2019 razendsnel, en de belangrijkste vaardigheid luidt: met die veranderingen kunnen omgaan. Het is zoals Einstein al zei: als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg. Wij gaan nog een stap verder: als je doet wat je altijd deed, krijg je steeds wat je eerder kreeg.”

 De broers Viktor (l) en Stephen (r) Steijger:
Wendbaarheid is geen nice to do, maar need to do.

Vandaar dat de gebroeders Steijger hun opdrachtgevers en coachees willen coachen en trainen in wendbaarheid. Daarbij komt meer kijken dan je op het eerste gezicht zou denken. Preciezer gezegd: hiervoor moeten zowel organisaties als medewerkers goed scoren op de zes c's van het zogenoemde 6C-model.

1. Context

Werknemers zijn natuurlijk niet alleen mensen die werken. Ze hebben ook een situatie thuis. “Wat als jij net een kind hebt gekregen”, vraagt Stephen Steijger. “Of een van je ouders is ernstig ziek? Dan beïnvloedt dat ook je mogelijkheden op je werk. Om optimaal wendbaar te zijn, zul je die context moeten meenemen en kunnen beïnvloeden.”

2. Conditie

Hierbij gaat het simpel gezegd over het lijf, en volgens Viktor Steijger zit dat onderwerp bij veel bedrijven nog in de taboesfeer. “Wat als iemand er ongezonde leefgewoonten op na houdt en bijvoorbeeld lijdt aan overgewicht. Dat kan de vitaliteit in de weg staan. Veel werkgevers durven dat vaak nog steeds niet ter sprake te brengen; ze zijn bang voor het schenden van de privacy. Daarom zullen ze er pas over beginnen als dat overgewicht het werk beïnvloedt. Maar dan ben je dus niet preventief bezig, maar curatief.”

3. Competentie

Beschikken medewerkers over voldoende vakmanschap? En let op: sluit dat vakmanschap ook aan bij de arbeidsmarkt van de toekomst? Bij de gewenste competenties voor de 21e eeuw? “Veel administratief, repeterend werk gaat binnen enkele jaren verdwijnen. Maar daarvoor komt ook werk in de plaats. Wat dacht je bijvoorbeeld van technici die robots kunnen onderhouden en repareren? Of van data-analisten die de toekomstige stroom aan data betekenis kunnen geven? Die specifieke kennis en vaardigheden maken mensen bij uitstek wendbaar.

4. Complexie

Is een professional heel consciëntieus en staat deze tegelijkertijd open voor verandering, dan is dat op zichzelf een mooie combinatie voor wendbaarheid. Want volgens Viktor Steijger leveren mensen die hoog scoren op nauwgezetheid vanuit hun ambitie vaak veel en goed werk af. “Toch zitten ze ook in de gevarenzone. Niet zelden nemen ze te veel hooi op de vork, leggen ze de lat te hoog en lopen ze een burn-out op. Medewerkers die daarnaast hoog scoren op openheid, een andere karaktertrek binnen het bekende Big Five persoonlijkheidsmodel, hebben als voordeel dat ze meer open minded zijn. Ook hebben ze minder last van tunnelvisie, wat positief kan bijdragen aan hun lerend vermogen. Kortom, een hoge score op zowel nauwgezetheid als openheid is een hoge indicatie voor mentale wendbaarheid.”

5. Convictie

'Schoenmaker, houd je bij je leest.' Of: 'als je voor een dubbeltje bent geboren, word je nooit een kwartje.' En ten slotte: 'doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.' Het zijn uitspraken die voorgaande generaties vaak uitdroegen, maar Stephen Steijger loopt er niet warm voor. “Dit soort overtuigingen staan juist wendbaarheid in de weg. Ik had laatst een coachee die op het randje zat van een burn-out. En haar overtuiging speelde daarbij een belangrijke rol: ik mag niets loslaten, want ik ben de enige die het kan. Ze nam spreekwoordelijk de hele wereld op haar nek. Door die overtuiging nam ze natuurlijk te weinig tijd om zich te ontwikkelen.”

6. Connectie

Waar doe ik het allemaal voor? Hoe past mijn werk in het grotere geheel? Wat drijft mij ten diepste en waar krijg ik het meeste energie van? Het zijn vragen die je tegenwoordig vaak hoort van millennials. Juist zij zijn geïnteresseerd in thema's als maatschappelijk ondernemen en milieu. Maar let op: die bovengenoemde vragen zijn belangrijk voor iedereen. “Ik gaf laatste een training aan een groep officemanagers”, zegt Viktor Steijger. “En ik vroeg ze waarvoor ze 's ochtends hun bed uitkwamen. En wat bleek? Die mensen voelden zich al een tijdje ernstig verwaarloosd. Niet vanwege hun salaris of hun carrièreperspectief, maar vanwege een gebrek aan waardering. Want zij beschouwden zich als de sparringpartners en de ontzorgers van de directeuren. Ze lazen stukken mee, stelden vragen, speelden de advocaat van de duivel. Hun competenties waren ongemerkt veel verder ontwikkeld. Maar dat werd maar zelden gezien of gewaardeerd. Dat doet iets met zingeving en voldoening van mensen.”

Diamant

6C’s dus, en die naam is volgens Viktor en Stephen Steijger niet willekeurig gekozen. “C staat voor koolstof, en dat is de grondstof voor diamant. En weet je wat dat woord diamant betekent? Onverslaanbaar. Dat blijkt ook uit onderzoek. Bedrijven die investeren in gelukkige medewerkers, zijn maar liefst 33% meer winstgevend. En, nog mooier: je ziet bij die bedrijven 300% meer innovatie. Kortom: wendbaarheid is geen nice to do, maar need to do.”

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Optimaal Talent, een bureau dat coach- en organisatietrajecten verzorgt op het gebied van talentmanagement, duurzame inzetbaarheid, leiderschap, persoonlijke effectiviteit en communicatie.